บันทึกของนิค นอสติทซ์ 'เหตุปะทะด้วยอาวุธปืนที่หลักสี่'

นิค นอสติทซ์ ช่างภาพข่าวชาวเยอรมันผู้ติดตามเรื่องราวความขัดแย้งทางการเมืองในไทยเขียนเล่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นที่แยกหลักสี่เมื่อวันที่ 1 ม.ค. ที่ผ่านมา ในชื่อ "เหตุปะทะด้วยอาวุธปืนที่หลักสี่" (The Laksi gunfight) เผยแพร่ครั้งแรกในเว็บไซต์ New Mandala เนื้อหามีดังนี้

00000

มันเป็นเวลาเกือบหนึ่งสัปดาห์แล้วหลังจากเหตุการณ์ปะทะกันด้วยอาวุธปืนที่หลักสี่เมื่อวันที่ 1 ก.พ. 2557 (นับจากเวลาเผยแพร่ใน New Mandala วันที่ 7 ก.พ.-ผู้แปล) แต่ผมยังคงมีความรู้สึกเหมือนว่าเหตุการณ์วันนั้นไม่ใช่เรื่องจริงอย่างบอกไม่ถูก แม้ว่าสิ่งต่างๆ ที่ผมเคยประสบมาในช่วงไม่กี่ปีนี้ ก็ไม่ได้ทำให้ผมอยากเชื่อว่าเหตุการณ์เช่นนี้จะเกิดขึ้น เหตุการณ์ที่มีการยิงต่อสู้กันนาน 1 ชั่วโมงกลางวันแสกๆ หน้าห้างสรรพสินค้าที่ผมเคยมาหาซื้ออุปกรณ์คอมพิวเตอร์หลายครั้ง มันช่างเป็นเรื่องนึกไม่ถึงและดูเหนือจริง (surreal) มากๆ

แม้ว่าผมจะอยู่ท่ามกลางเหตุการณ์ แต่ก็เรียบเรียงเรื่องนี้ยากมาก แม้ว่าผมจะคาดการณ์เอาไว้แล้วหลังจากที่ได้รับข้อมูลว่ากลุ่มเสื้อแดงและกลุ่มผู้ประท้วงสนับสนุนการเลือกตั้งในเขตหลักสี่จะมาชุมนุมกันที่วัดหลักสี่ใกล้กับจุดประท้วงที่แจ้งวัฒนะ

ผมไปที่วัดหลักสี่ราว 14.00 น. มีเสื้อแดงอยู่ราว 300 คน และมีเพื่อนนักข่าวของผมอยู่อย่างน้อยยี่สิบกว่าคนทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ผมอยากให้เพื่อนนักข่าวผมบางคนใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษถ้าหากมีการปะทะกันระหว่างผู้ประท้วงฝ่ายเสื้อเหลืองและเสื้อแดง ผมกลัวว่าเหตุการณ์จะลามไปเป็นการต่อสู้ด้วยอาวุธปืน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อพลังเสริมของกลุ่มผู้ชุมนุม กปปส. จากเวทีลาดพร้าวอาจจะมาสมทบกำลังที่เขตหลักสี่ด้วย เมื่อดูจากความเกลียดชังที่ทั้งสองฝ่ายมีต่อกันแล้ว ผมรู้สึกกังวลใจเหลือเกิน

ผมเห็นแกนนำสถานีวิทยุชุมชนหลายสถานีจากในพื้นที่รวมถึง 'โกตี๋'อยู่ที่นั่น เขาอยู่บนเวทีเคลื่อนที่หลังรถกระบะ ผมไม่ได้ให้ความสนใจมากนักว่ามีอะไรบนเวที ผมจำได้แค่ว่าโกตี๋ประกาศตอนท้ายว่าเขาไม่ได้เป็นผู้นำขบวนนี้แต่เป็นหนึ่งในผู้ร่วมขบวน โกตี๋ยังพยายามเจรจากับเจ้าหน้าที่ตำรวจอยู่พักหนึ่งในขณะที่ฝ่ายเจ้าหน้าที่ขอร้องไม่ให้ผู้ชุมนุมเดินขบวนเข้าไปในขณะที่เจ้าหน้าที่อีกส่วนหนึ่งกำลังเจรจากับผู้ชุมนุมต่อต้านรัฐบาลที่ปิดทางเข้าออกสำนักงานเขตอยู่

ไม่นานหลังจากนั้นคนเสื้อแดงก็เดินขบวนไปยังสำนักงานเขตช่วงราว 15.00 น. ผ่านไปตามแนวกั้นของทหาร

กลุ่มเสื้อแดงได้เลี้ยวไปทางขวาที่แยกหลักสี่ ผ่านห้างไอทีสแควร์ พวกเขาหยุดที่สะพานข้ามคลองเล็กๆ และให้รถยนต์จากถนนแจ้งวัฒนะผ่านไปได้ ด้านหลังรถกระบะผมเห็นคนใส่เสื้อที่มีตราของ กปปส. ผมบอกให้เขาถอดเสื้อออกและเข้าไปอยู่ในรถหรือเดินกลับไปทางเดิมเพราะเขาอาจจะถูกกลุ่มเสื้อแดงทุบตีได้ เขารีบเข้าไปยังที่นั่งส่วนผู้โดยสารรถซึ่งทำให้เสื้อแดงมองไม่เห็น ต่อมารถตู้ตำรวจสองคันก็มาพร้อมกับกำลังเจ้าหน้าที่ราวยี่สิบกว่านาย ตำรวจปิดถนนเพื่อกันไม่ให้เสื้อแดงและกลุ่มสนับสนุนการเลือกตั้งเข้าไปในพื้นที่มากกว่านี้ได้
 

จากสะพาน ผมเห็นการปิดกั้นสำนักงานของ กปปส. ห่างออกไปราว 200 เมตรบนถนนแจ้งวัฒนะ ห่างจากรถกระบะที่จอดอยู่อีกฟากของถนนพอสมควร ไม่นานนักเวทีเคลื่อนที่ของเสื้อแดงก็ล่าถอยกลับไปที่แยกหลักสี่ที่หน้าห้างไอทีสแควร์ซึ่งผู้ชุมนุมเกือบทั้งหมดตามไปด้วย

ทันใดนั้นก็มีรถสีเงินมาหยุดที่แนวกั้นของตำรวจ ผมเห็นผู้ชุมนุมบางคนพูดคุยกับคนขับแล้วเริ่มทุบรถขณะที่คนอื่นๆ พยายามจะหยุดพวกเขาไว้ ต่อมารถคันนั้นก็ถอยกลับไปที่แยกหลักสี่ เกิดความโกลาหลเมื่อมีการทุบรถกันอีกรอบหนึ่งซึ่งผู้ประท้วงบางคนใช้ท่อนเหล็กหรือบางคนก็ใช้มีดมาเชตต์ บางคนพยายามห้ามพวกเขาไว้อีก มีตำรวจ 2-3 คนเข้ามาในพื้นที่ทั้งตำรวจในเครื่องแบบและนอกเครื่องแบบพวกเขาพยายามห้ามผู้ประท้วงและพยุงตัวผู้ประท้วงออกไปขณะที่รถเลี้ยวออกจากพื้นที่ไปหยุดอีกครั้งหนึ่งที่มุมของแยกหลักสี่
 

เกิดเสียงประทัดดังขึ้น ไม่รู้ว่าใครเป็นคนขว้าง ไม่นานนักก็มีเสียงประทัดระเบิดอีกใต้สะพานของสี่แยกห่างจากผมออกไปไม่กี่เมตร เวทีเคลื่อนที่ของเสื้อแดงขับออกไปอย่างรวดเร็ว มีเครื่องขยายเสียงส่วนหนึ่งหล่นจากหลังกระบะ สถานการณ์กลับมาสงบอีกครั้งหนึ่ง ที่ป้อมตำรวจใต้สะพานมีนักข่าวไทยและผู้หญิงคนหนึ่งได้รับบาดเจ็บเล็กน้อยจากประทัดนัดแรกพวกเขาได้รับการปฐมพยาบาลโดยหน่วยแพทย์ทหารที่ประจำการอยู่

จากนั้นราว 20 นาทีต่อมา เวลาสัก 16.20 น. รถบรรทุกของ กปปส. ก็เข้ามาที่แยกจากถนนวิภาวดีรังสิตฝั่งขาออก พวกเขาจอดเวทีเคลื่อนที่ไว้ที่ใต้สะพานด้านตรงกันข้ามกับเสื้อแดงที่เหลืออยู่ซึ่งชุมนุมอยู่ที่ไอทีสแควร์ ผมถ่ายภาพนิ่ง 2-3 ภาพด้วยการซูม ขณะที่เพื่อนร่วมอาชีพผมส่วนใหญ่ไปอยู่ที่จุดเดียวกับกลุ่ม กปปส. ซึ่งมีจำนวนคนมากกว่า และเห็นได้ชัดเจนว่ามีการจัดขบวนมาดีกว่า ผู้ชุมนุม กปปส. สวมปลอกแขนและผ้าโพกหัวสีเขียวมะนาว ซึ่งโชคร้ายว่ามีสีเดียวกับนักข่าวของเรา

ทั้งสองฝ่ายต่างตะโกนใส่กัน มีจำนวนเล็กน้อยที่ขว้างปาก้อนหิน ทันใดนั้นก็มีคนขว้างประทัดสักราว 4 นัด ผมเคลื่อนตัวออกไปทางกลุ่มเสื้อแดงหน้าไอทีสแควร์ มีเสื้อแดงคนหนึ่งถูกยิงที่ด้านข้างลำตัว เป็นแผลสด เห็นทางเข้าออกรูกระสุนชัดเจน หน่วยแพทย์กู้ภัยให้เขานั่งซ้อนรถจักรยานยนต์และขับออกไปจากพื้นที่ จากฟากของเวที กปปส. ผมได้ยินเสียงสวดทำนองศาสนา

ผมเดินไปบนบันไดทางขึ้นไอทีสแควร์พร้อมกับเพื่อนร่วมอาชีพชาวไทยสองคน ผมเห็นคนมาเที่ยวห้างและพนักงานห้างบางคนมองเหตุการณ์ผ่านหน้าต่าง จากนั้นก็มีเหตุเกิดขึ้นอีกในเวลาราว 16.40 น. ที่ใต้สะพานแยกหลักสี่ห่างออกไป 100 เมตร ผมจึงเดินลงบันไดไป ผมเห็นผู้ประท้วง กปปส.เคลื่อนขบวนไปยังฝั่งแจ้งวัฒนะพร้อมกับหมอบลง ผมได้ยินเสียงระเบิด จากนั้นก็มีเสียงปืน เสื้อแดงที่อยู่หน้าไอทีสแควร์ต่างวิ่งหนีออกจากสี่แยก ผมกระโดดลงบันไดขั้นสุดท้ายแล้วหลบอยู่หลังบันไดนั้น มีบางคนหลบอยู่จุดนั้นอยู่แล้ว

มีกระสุนยิงมาทางเรา ห่างออกไปราว 30 เมตร ผมเห็นเสื้อแดงใช้ปืนพกยิงใส่ผู้ชุมนุม กปปส. อย่างเร่งรีบ ผมช้าเกินไปไม่ทันได้ถ่ายรูปเขา มีคนหลบอยู่หลังรถ ทันใดนั้นเองพวกเราก็ถูกยิงมาจากอีกทิศหนึ่ง ผมหมอบราบกับพื้น มีกระสุนแล่นผ่านไป มีนัดหรือสองนัดที่กระทบกับบันไดเหล็กและคอนกรีตใกล้ๆ กับเรา ผมเริ่มรู้สึกตื่นกลัวเมื่อรู้ว่าผมมาอยู่ในจุดที่ไม่ดีเสียแล้ว

มีกลุ่มเล็กๆ กลุ่มหนึ่งหลังบันไดเหล็กที่หมอบห่างออกไป 5 เมตรจากพวกเรา ผู้หญิงวัยชราที่อยู่ในกลุ่มนั้นถูกยิงที่แขนและหน้าอก มีชายคนหนึ่งกดห้ามเลือดที่แผลบนแขนเธอ

มีคนชี้บอกว่าคนที่ใช้ปืนไรเฟิลยิงพวกเขาอยู่ที่ตู้แปลงสัญญาณโทรศัพท์ห่างออกไปราว 70 ถึง 100 เมตร ใกล้กับทางรถไฟ พวกเขาบอกว่าผมควรถ่ายรูปชายคนนั้นไว้ ผมไม่กล้าชะโงกหัวออกไปเหนือกำแพงเล็กๆ กลัวว่าจะถูกยิง ตำรวจที่อยู่ในกลุ่มเราคลานไปที่กำแพง เอาปืนเขาออกมาแต่ก็ไม่ได้ยิง ผมคาดว่าเขาหาวิถีกระสุนที่แม่นยำไม่ได้

ผมเห็นคนเกาะกลุ่มกันที่สะพานลอยด้านบนพวกเรา บางคนตะโกนว่าพวกนั้นอาจจะเป็นคนยิงพวกเรา บางคนก็บอกว่าไม่ใช่เพราะถ้าหากพวกนั้นยิงมาพวกเราคงตายกันหมดแล้ว ในลานจอดรถห่างออกไปจากเราเล็กน้อย ผมได้ยินคนตะโกนว่ามีคนบาดเจ็บนอนอยู่ใต้สะพานและบอกว่านำตัวเขาออกมา คนอื่นๆ ตะโกนว่าพวกเขาไม่สามารถไปเอาตัวชายผู้นั้นมาได้ เสียงปืนดังระงม มีแม้กระทั่งเสียงยิงรัวๆ จากอาวุธปืนกล คนในกลุ่มที่ผมอยู่ด้วยวิ่งออกไปหลายเมตรไปยังรั้วเล็กๆ ติดกับอาคาร พังมันออกมา แล้วเข้าไปซ่อนใต้นั้น มีตำรวจคนหนึ่งวิ่งมาทางพวกเรา

คนส่วนใหญ่ในกลุ่มที่ผมอยู่วิ่งห่างออกไป 5 เมตร ไปที่หลังห้างโดยนำผู้หญิงที่ได้รับบาดเจ็บไปด้วย ผมเองก็วิ่งออกไปที่อีกมุมหนึ่งห่างออกไป 30 เมตร ขณะที่ผมกำลังวิ่งผมก็ได้ยินเสียงกระทบของกระสุน ห่างออกไปไม่กี่เมตรเป็นบันไดลงไปยังชั้นใต้ดินของห้าง มีคนอย่างน้อย 20 คนซ่อนอยู่ที่นี่ มีนักข่าวต่างประเทศด้วย 2 คน มีเด็กผู้หญิงกำลังร้องไห้ ผมรู้สึกเหมือนติดกับหาทางไปต่อไม่ได้

มีประตูเหล็กเป็นทางเข้าไปในห้าง ผมถามยามห้างว่าประตูนี้เปิดหรือไม่ เขาบอกว่าไม่ ผมถ่ายภาพผู้หญิงที่ได้รับบาดเจ็บ ทันใดนั้นเองก็มีเสียงกระสุนชวนใจหายดังอยู่ใกล้ๆ แล้วสะท้อนออกไปด้วยเสียงดังหวีดหวิว

มีบางคนพยายามเปิดประตูเหล็ก จนกระทั่งมันเปิดออกไป มีคนทยอยลอดผ่านประตูเข้าไปในห้างเพื่อความปลอดภัย มันเหมือนกับอีกโลกหนึ่งเลย ตอนนั้นเวลา 16.55 น. ตั้งแต่ช่วงที่เกิดการยิงกันจนถึงช่วงที่เราเข้าไปในห้างได้เป็นเวลา 13 นาที แต่ผมรู้สึกนานเหมือนชั่วนิรันดร์

ในห้าง หน่วยแพทย์ดูแลอาการของผู้หญิงบาดเจ็บที่ชื่อสมบูรณ์ สักทอง อายุ 52 ปี มีชายอีกคนหนึ่งถูกนำเข้ามา หัวของเขามีเลือดไหล เขาบอกว่าเขาถูกกระสุนสะท้อน

คนที่ได้รับบาดเจ็บถูกนำตัวออกไปผ่านลานจอดรถด้านหลังไอทีสแควร์ มีพนักงานห้างและผู้มาเที่ยวห้างรวมตัวอยู่ที่นี่เช่นกัน ยังคงได้ยินเสียงปืนอยู่ ตัวผมเองก็อยู่ที่นี่เช่นกันผมไม่อยากจะไปที่ๆ ใกล้กับที่มีการยิงกันอีก ผมโทรศัพท์หาภรรยาและเพื่อนผมว่าผมปลอดภัยดี สำนักข่าวบีบีซีโทรหาผมจากลอนดอนบอกอยากสัมภาษณ์ผมว่าสามารถเล่าเหตุการณ์คร่าวๆ ได้หรือไม่ ผมบอกว่าโอเค แล้วพวกเขาก็โทรหาผมในอีก 20 นาทีต่อมาเพื่อรายงานข่าวสด แล้วผมก็เล่าว่าผมเห็นอะไรมาบ้างอย่างคร่าวๆ ตอนนั้นเสียงปืนสงบลงแล้วและผมก็เดินออกจากไอทีสแควร์ทางประตูหน้า ผู้ชุมนุม กปปส. ก็ไม่อยู่ในพื้นที่แล้ว

พอพระอาทิตย์ตกดิน ผมก็ขับรถไปใกล้ๆ ที่สำนักงานเขตดอนเมือง มีกลุ่มผุ้ชุมนุมสนับสนุนการเลือกตั้งรวมตัวอยู่เพื่อพยายามป้องกันไม่ให้กลุ่ม กปปส. ไปปิดกั้น ผมถ่ายรูปพวกเขาจุดเทียนพร้อมกับร้องเพลงสรรเสริญพระบารมี

ผมอยู่คุยกับตำรวจและทหารจากกองทหารราบ 11 ที่มาประจำอยู่ในที่ชุมนุมสักพักหนึ่งก่อนที่จะขับรถกลับบ้าน ที่บ้านผมเจอกลุ่มปลุกระดมความเกลียดชังในเฟซบุ๊กอีกครั้งจากการที่ผมให้สัมภาษณ์กับบีบีซี มองในแง่ดีเพจเฟซบุ๊กของผมได้รับความนิยมมากมีคนจำนวนมากขอเป็นเพื่อน ผมดูรูปถ่ายและวิดีโอคลิปของเพื่อนที่ไปหลบอยู่กับฝั่ง กปปส. และสบายใจว่าสิ่งที่ผมแสดงความคิดเห็นออกไปในการให้สัมภาษณ์กับบีบีซีช่วงที่การปะทะเพิ่งจะซาลงเป็นเรื่องที่ถูกต้องตามจริง อีกทั้งยังมีภาพถ่ายและวิดีโอที่ยอดเยี่ยมของเพื่อนผมที่ถ่ายจากฝั่งของ กปปส. เป็นเครื่องยืนยัน

เรียบเรียงจาก

The Laksi gunfight, Nick Nostitz, New Mandala, 07-02-2014
http://asiapacific.anu.edu.au/newmandala/2014/02/07/the-laksi-gunfight/