เมื่อ 'Sex Workers'ใน 'อาเซียน'ร่วมเล่าเรื่อง 'สิทธิ'ผ่านศิลปะ

 

3 เม.ย. 56 - มูลนิธิเอ็มพาวเวอร์ (empower) มูลนิธิเพื่อการส่งเสริมสิทธิและโอกาสของพนักงานบริการ ร่วมกับสำนักงานสหประชาชาติด้านการพัฒนาและประชากร (UNDP) และหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร จัดนิทรรศการศิลปะ ผลงานของพนักงานบริการ ประชาคมอาเซียน หรือผู้ประกอบอาชีพให้บริการทางเพศ (sex workers) จากโครงการ SWASEAN หรือ Sex Workers of ASEAN ใช้ชื่อว่า “Yet, still we dance” “...เราก้อยังเต้นรำ ได้อยู่” เพื่อสร้างความตระหนักรู้ให้สาธารณชนเข้าใจและยอมรับอาชีพการบริการทางเพศ ลดการตีตราและเลือกปฏิบัติที่ได้สร้างผลกระทบอย่างรุนแรงต่อผู้ประกอบอาชีพให้บริการทางเพศ

 

 

แม้ว่าผลงานที่จัดแสดงครั้งนี้ เป็นงานซึ่งมาจากกลุ่มคนที่มีความแตกต่างกันทางวิถีชีวิต วัฒนธรรมและภาษาทั้ง 10 ประเทศในอาเซียน แต่ผลงานเหล่านี้ ก็ได้สะท้อนจุดร่วมปัญหาของพนักงานบริการ ในเรื่องการถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน จนเห็นได้ว่าเป็นปัญหาเดียวกันที่ต้องทำความเข้าใจ ยอมรับอาชีพนี้ และร่วมกันแก้ปัญหา  โดยผลงานศิลปะที่จัดแสดง เป็นการสร้างสรรค์ของเหล่าศิลปินพนักงานบริการโครงการ SWASEAN จากทั้ง 10 ประเทศ โดยมีองค์กรที่เข้าร่วม ได้แก่ 

 

1. Aids Myanmar Alliance จากพม่า 

2. PAMT จากมาเลเซีย 

3. Women’ s Network for Unity จากกัมพูชา 

4.Project X Singapore จากสิงคโปร์ 

5.Philippines Sex Worker’s Collective จากฟิลิปปินส์  

6.Vietnamese Network of Sex Workers (VNSW) จากเวียดนาม  

7.Sao Loa จากลาว 

8. P3SY/OPSI จากอินโดนีเซีย 

9.Empower จากไทย 

10. $caret Timor Collective ($TK) จากติมอร์เลสเต 

 

ในการเปิดงานนิทรรศการ นายจอน อึ๊งภากรณ์ นักเคลื่อนไหวสิทธิมนุษยชนอาวุโส เจ้าของรางวัลแมกไซไซปีพ.ศ.2539 ได้ปาฐกถาถึงร่างสิทธิมนุษยชนของคนทำงานบริการทางเพศ ว่าในฐานะที่เป็นมนุษย์ และในฐานะที่เป็นผู้ทำงานบริการทางเพศ ควรจะมีสิทธิในชีวิตในหลายๆด้าน ไม่ว่าจะเป็น สิทธิที่จะมีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัยและถูกกฎหมายในฐานะที่เป็นผู้ใหญ่ สิทธิที่จะอยู่โดยปลอดจากความรุนแรงทุกชนิด สิทธิที่จะไม่ถูกบังคับให้มีเพศสัมพันธ์ บังคับให้ถูกตรวจเลือดโดยไม่ยินยอม สิทธิที่จะเลือกอาชีพ สิทธิที่จะไม่ถูกกักขังไว้ที่สถานสงเคราะห์ใดๆ สิทธิที่จะเข้าถึงบริการการศึกษา บริการสุขภาพทางเพศ เพศศึกษา ถุงยาง และเจลหล่อลื่น สิทธิที่จะเลิกเพศภาวะหรือเปลี่ยนแปลงเพศภาวะโดยได้รับการยอมรับ สิทธิที่จะไม่ถูกรังเกียจ และเลือกปฏิบัติใดๆ สิทธิที่จะได้รับค่าตอบแทนที่ยุติธรรม ได้ทำงานในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย มีชั่วโมงการทำงานแต่พอดี มีวันหยุดพักผ่อน สิทธิที่จะเข้าร่วมกลุ่มหรือจัดตั้งสหภาพแรงงาน สิทธิในประกันสังคม และสิทธิในการเลิกหรือเปลี่ยนอาชีพเมื่อต้องการ

 

 

ทั้งนี้ มูลนิธิเอ็มพาวเวอร์ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปีพ.ศ.2528 โดยมีแนวคิดการทำงานอยู่บนพื้นฐานของสิทธิมนุษยชน สร้างหนทางให้พนักงานบริการเข้าถึงเข้าถึงสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน เช่น การเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม การมีสุขภาพดี และการเข้าถึงป้องกันรักษาโรค โดยเอ็มพาวเวอร์ทำหน้าที่เป็นศูนย์รวมของพนักงานบริการ ให้รวมตัวกันเป็นชุมชนเพื่อมีส่วนร่วมทางสังคมและการเมือง สามารถคัดค้านต่อสู้กับการเลือกปฏิบัติอย่างไม่เท่าเทียมภายใต้กฎหมายเดียวกัน

 

ที่มาของงานแสดงศิลปะครั้งนี้ เกิดขึ้นจากเมื่อเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา โครงการ SW-ASEAN ของเอ็มพาวเวอร์ ได้จัดประชุมผู้ให้บริการทางเพศจากทั่วอาเซียนที่กรุงพนมเปญ โดยมีผู้เข้าร่วมกว่า 30 คนจาก 10 ประเทศ ซึ่งเป็นการจัดประชุมของภาคประชาชนคู่ขนานไปกับการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียน (ASEAN Summit) โดยผู้จัดต้องการสร้างความตระหนักรู้ให้กับสาธารณะเรื่องความเข้าใจที่ดีต่อผู้ทำงานบริการทางเพศ ผ่านงานศิลปะ ซึ่งสามารถสื่อสารและเข้าถึงได้ง่าย

 

 

นางสาวจันทวิภา อภิสุข ผู้อำนวยการมูลนิธิเอ็มพาวเวอร์เห็นว่า การจัดนิทรรศการมีความสำคัญในฐานะที่จะทำให้คนในสังคมทั่วไปเข้าใจผู้ให้บริการทางเพศ มากยิ่งขึ้นว่าเป็นคนที่มีความรู้ความสามารถในการสร้างสรรค์ มีคุณภาพ มีสติปัญญาดี และทำให้สำนักงานสหประชาชาติด้านการพัฒนาและประชากรรู้จักคนกลุ่มนี้ เพื่อให้เป็นพลังในการผลักดันให้สังคมเห็นความสำคัญของคนกลุ่มนี้รวมถึงในเชิงนโยบายอย่างเป็นรูปธรรม เนื่องจากในเวลานี้ กำลังจะมีการรวมเขตเศรษฐกิจอาเซียน ซึ่งมียุทธศาสตร์หลายเรื่อง ไม่ว่าจะเป็น การค้า การท่องเที่ยว  การเดินทางของผู้ประกอบอาชีพทั้ง 8 อาชีพ แต่ทั้งนี้ยังไม่ได้นับรวม ผู้ให้บริการทางเพศ แม้ว่าจะมีเศรษฐกิจการค้ามีเสรีมากขึ้น แต่คนกลุ่มนี้กลับยังถูกสังคมมองว่าเป็นคนไร้ค่า ถูกกีดกันออกจากสังคม กฎหมาย ยังไม่ได้รับการคุ้มครองหรือได้รับสิทธิประโยชน์เช่นเดียวกับคนกลุ่มอื่นๆ นอกจากนี้การรวมกลุ่มเพื่อเคลื่อนไหวยังทำเกิดความกล้าหาญในการที่จะทำงานเพื่อให้เกิดความเท่าเทียมกันต่อไป